Ustawodawca m.in. pozwolił na:
- rezygnację z wadium w dużych przetargach,
- obniżył wysokość wymaganych zabezpieczeń,
- wprowadził zakaz nakładania i potrącania kar umownych oraz zaspokojenia z zabezpieczenia.
- obowiązkowe zaliczki i płatności w częściach przy umowach trwających dłużej niż 12 miesięcy.
- Wprowadzenie obowiązku, a nie możliwości zmiany umowy o zamówienie publiczne.
Najnowsza nowelizacja tzw. ustawy COVID-19 poprawia sytuację wykonawców, o tyle że zmiana umowy nie jest zależna wyłącznie od uznania zamawiającego (z art. 15r ust. 4 usunięto słowo „może”). Wykonawcy powinno przysługiwać roszczenie o zmianę umowy, o ile będzie potrafił ten wpływ wykazać, wówczas Zamawiający musi taki obowiązek respektować!
W sytuacji, w której COVID-19 wpłynął na prawidłowe wykonanie umowy, strony są zobowiązane do dokonania odpowiednich zmian w kontrakcie. Obecnie, jeśli Strony wykażą wpływ choroby na możliwości realizacji kontraktów mogą żądać zmiany umowy. Obowiązek uwzględnienia tych okoliczności będzie wynika z mocy prawa.
- Zakaz potrącania kar umownych.
Jeżeli w trakcie trwania stanu epidemii wystąpią zdarzenia, które dają zamawiającemu podstawę do naliczenia kary umownej, to zamawiający nie będzie mógł takiej kary potrącić z wynagrodzenia lub innych wierzytelności wykonawcy lub skorzystać z gwarancji należytego wykonania umowy do 90 dni od odwołania stanu epidemii lub zagrożenia epidemicznego. Dodatkowo, bieg terminu przedawnienia takich roszczeń zamawiającego nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu.
UWAGA! Powyższe nie oznacza, że wykonawca uniknie kar umownych, ale nałożenie takich kar i potrącenie z wynagrodzenia nie zaburzy płynności finansowej wykonawcy.
- Rezygnacja z żądania wniesienia wadium:
W przypadku postępowań powyżej progów unijnych zamawiający będą mogli zrezygnować z żądania wniesienia wadium, a wysokość maksymalnego zabezpieczenia należytego wykonania umowy została obniżona z 10 proc. do 5 proc. całkowitej ceny oferty lub maksymalnej wartości zobowiązania wykonawcy wynikającego z umowy.
Wyłącznie w uzasadnionych przypadkach zamawiający nadal będzie mógł żądać zabezpieczenia w wysokości do 10 proc.
- Zwrot zabezpieczenia w częściach- o ile przewiduje to SIWZ
Możliwe będzie również zwracanie zabezpieczenia w częściach, po wykonaniu danej części zamówienia, o ile tylko zamawiający taką możliwość przewidzi w SIWZ- trzeba weryfikować zapisy SIWZ.
Zamawiający będzie zobowiązany do płacenia wynagrodzenia w częściach po wykonaniu części umowy w sprawie zamówienia publicznego lub udzielenia zaliczki w wysokości nie niższej niż 5 proc. wynagrodzenia wykonawcy. Ostatnia część wynagrodzenia nie będzie mogła wynosić więcej niż 50 proc. wysokości wynagrodzenia należnego wykonawcy.
UWAGA: Zmiany dotyczące wadium, zabezpieczenia należytego wykonania i płatności wynagrodzenia w częściach oraz zaliczek mają zastosowanie wyłącznie do postępowań wszczętych po wejściu w życie nowych przepisów.
Zmiany te niewątpliwie należy ocenić na plus, gdyż w sposób znaczący mogą one pomóc Wykonawcom.