Zmiany w podatkach, które weszły w 2019 roku i które zaczną obowiązywać od 2020 roku
Biała lista podatników vat
W dniu 1 września wystartowała biała lista podatników VAT, która z założenia ma umożliwić sprawdzenie potencjalnego partnera w biznesie i zmniejszyć ryzyko wplątania się w oszustwo podatkowe.
Na czym polega zmiana? Obecnie, podatnik na własną rękę może sprawdzić status partnera biznesowego jedynie na bieżący moment a nie np. w chwili wystawienia faktury. Nowa lista umożliwi sprawdzenie, czy podmiot znajduje się w wykazie na wybrany dzień – maksymalnie do 5 lat wstecz.
Wykaz zawiera także numery rachunków bankowych przedsiębiorców. Co istotne, przelew na rachunek inny niż wskazany na liście, spowoduje, że nie zaliczymy wydatków do kosztów podatkowych. Ponadto podatnik, który przelał pieniądze na rachunek, którego nie sprawdził, odpowie solidarnie z kontrahentem jeśli ten okaże się oszustem. Nowe sankcje obowiązywać zaczną dopiero od 1 stycznia 2020 roku.
Split payment
Istota tego rozwiązania polega na tym, że płatność za nabyty towar lub usługę dokonywana jest w taki sposób, że zapłata odpowiadająca wartości sprzedaży netto odprowadzana jest przez nabywcę na rachunek rozliczeniowy dostawcy. Natomiast część zapłaty odpowiadająca kwocie podatku VAT trafia na specjalny rachunek bankowy dostawy – rachunek VAT. Do tej pory jednak taki sposób transakcji nie był obowiązkowy.
Od listopada 2019 roku split payment jest obowiązkowy dla najbardziej narażonych na oszustwa podatkowe branż. Ustawodawca za takie uznał m.in. branżę elektroniczną, stalową, budowlaną, węglową czy złomową. Sprzedawca objęty obowiązkowym podziałem płatności nie będzie mógł wykluczyć tej metody płatności w umowie z nabywcą.
Wyjątkiem będą płatności poniżej 15 tys. zł.
Jeśli strony nie dostosują się do nowych przepisów, zarówno nabywca, jak i sprzedawca zapłaci karę – 30 proc. sankcji VAT
Nowa forma wystawiania FV
Wystawianie faktury na podstawie zwykłego paragonu fiskalnego nie będzie już tak wygodne.
Od 1 stycznia 2020 r. wystawienie faktury do paragonu będzie możliwe tylko wtedy, gdy na paragonie znajdzie się NIP nabywcy.
W przeciwnym razie obydwie strony transakcji muszą liczyć się z karami w wysokości – nawet 100 %. kwoty podatku należnego.
Styczeń 2020: Jeden numer konta do rozliczeń z fiskusem
Podatnicy zapłacą m.in. CIT i PIT za pośrednictwem własnego, indywidualnego rachunku bankowego. Obecnie to urzędy skarbowe posiadają odrębne rachunki bankowe, na które podatnicy wpłacają należności płatnikowi zostanie udostępniony indywidualny rachunek podatkowy, za pomocą którego będą dokonywane wpłaty należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych podatku dochodowego od osób prawnych, podatku od towarów i usług oraz niepodatkowych należności stanowiących dochód budżetu państwa.
Kwiecień 2020: Nowy JPK_VAT i likwidacja deklaracji
Ustawodawca doszedł do wniosku, że nie potrzebujemy już deklaracji VAT. W 2020 roku formularze zastąpi nowy plik JPK_VAT. W nowej strukturze znajdą się m.in. dane identyfikacyjne podatnika, okres, za który składana jest deklaracja lub jej korekta a także informacje wskazujące na wysokość podatku. Tzw. cześć ewidencyjna ma odzwierciedlać historię dokonanych transakcji. Znajdą się tam daty zakupu i sprzedaży i przypisane do nich, odpowiednie stawki podatku. Tutaj także przedsiębiorcy uwzględnią dane partnerów biznesowych i numery faktur.
Nowy plik JPK sprawi, że wysyłanie deklaracji VAT-7 i VAT-7k nie będzie konieczne, podobnie jak przesłanie załączników do formularzy (VAT-ZZ, VAT-ZD, VAT-ZT). Druki te zostaną zastąpione dodatkowymi polami do uzupełnienia w strukturze nowego pliku JPK_VAT
Kwiecień 2020: Nowa matryca VAT
Wciąż trwają pracę nad uporządkowaniem stawek podatku VAT. Docelowo, nowa matryca ma zacząć obowiązywać od kwietnia 2020 roku. Chodzi o prawidłowe przyporządkowanie towarów lub usług do stawek VAT. Efektem byłaby także zmiana samych stawek podatku od towarów i usług dla niektórych towarów.
2020 – 2022 Wymiana kas fiskalnych ruszyła
Kasy fiskalne i papierowe paragony odchodzą do lamusa. Podatnicy VAT korzystający z nich wkrótce będą musieli wymienić je na kasy fiskalne online.
Docelowo wszystkie tradycyjne kasy z papierową rolką zostaną wymienione na kasy online.
Przedstawiciele branży motoryzacyjnej muszą zakupić nowe kasy tylko do końca 2019 roku. Do końca czerwca 2020 roku nowe kasy muszą zakupić m.in. restauratorzy. Do końca 2020 roku wymiana kas obejmie zakłady fryzjerskie, kosmetyczne i dentystyczne. Ostatecznie, kasy „starego” typu znikną z rynku końcem 2022 roku
Od stycznia 2020- ulga za złe długi
Wprowadzają one nowe regulacje w zakresie nieregulowanych w terminie należności, czyli tzw. ulgę na złe długi, na wzór mechanizmu funkcjonującego w VAT.
Wspomniane wcześniej nowelizacje przepisów dotyczących podatków dochodowych będą dawały wierzycielom możliwość pomniejszenia podstawy opodatkowania o wartość wierzytelności zaliczaną do przychodów należnych, jeżeli wierzytelność ta nie zostanie uregulowana lub zbyta w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności (określonego w umowie lub na fakturze czy rachunku). Co istotne, będący drugą stroną tej samej transakcji dłużnik, będzie zobowiązany do doliczenia do podstawy opodatkowania wartości zobowiązania nieuregulowanego w powyżej wskazanym terminie, zaliczonej uprzednio do kosztów uzyskania przychodu.
Tym, na co przedsiębiorcy – w szczególności dłużnicy – powinni zwrócić szczególną uwagę, jest zapis nowo wprowadzanej regulacji, zgodnie z którym uprawnienie bądź obowiązek stosowania przepisów o uldze na złe długi konstytuować się będzie już na etapie wpłacanych w ciągu roku zaliczek.
Oznacza to, że w trakcie wyliczania podstawy obliczenia zaliczki na podatek dochodowy za dany okres rozliczeniowy, wierzyciel będzie miał możliwość, a dłużnik będzie zobowiązany, uwzględniać wartości nieregulowanych w terminie należności.
W przypadku uregulowania zadłużenia po zakończeniu roku podatkowego, dłużnik będzie uprawniony do zmniejszenia podstawy opodatkowania lub zwiększenia straty w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym zobowiązanie zostanie uregulowane. Jeżeli wartość zapłaconych w ten sposób zobowiązań jest wyższa od kwoty osiągniętego dochodu, dłużnik będzie mógł rozliczyć nadwyżki zapłaconych zobowiązań w kolejnych trzech latach podatkowych.
Analogicznie przedstawia się sytuacja po stronie wierzyciela. Jeżeli zaległa płatność zostanie uregulowana po zakończeniu roku podatkowego, wierzyciel będzie zobowiązany do zwiększenia podstawy opodatkowania lub zmniejszenia straty w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym zobowiązanie zostanie uregulowane. Jeśli wskutek uregulowania zaległości kwota straty byłaby mniejsza od kwoty ją zmniejszającej, różnica zwiększy podstawę opodatkowania
ulga za złe długi
Należy pamiętać, że zastosowanie ulgi będzie możliwe jedynie wtedy, gdy kumulatywnie zostaną spełnione wszystkie niżej wskazane kryteria:
dłużnik na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia zeznania podatkowego nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
od daty wystawienia faktury (rachunku) lub zawarcia umowy dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym została wystawiona faktura (rachunek) lub została zawarta umowa; a w przypadku, gdy rok kalendarzowy, w którym wystawiono fakturę (rachunek) jest inny niż rok kalendarzowy, w którym zawarto umowę – gdy nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego późniejszej z tych czynności;
transakcja handlowa zawarta jest w ramach działalności wierzyciela oraz działalności dłużnika, których dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
Skrót zmian
1. mały ZUS dla małych przedsiębiorców. Jeżeli miesięczny dochód firmy nie przekracza 6 tys. zł, a przychód 10 tys., przedsiębiorca zapłaci niższe składki do ZUS, średnio o 500 zł miesięcznie.
2. NIP na paragonie fiskalnym – zakłada wprowadzenie obowiązku umieszczania NIP na paragonie. Chodzi o to, że sprzedawca będzie mógł wystawić fakturę do paragonu fiskalnego tylko w przypadku gdy na paragonie znajduje się NIP nabywcy.
3. 17% PIT, czyli nowy próg podatkowy – chodzi o obniżenie stawki podatku PIT, czyli wprowadzenie nowego progu podatkowego w wysokości 17% – do kwoty 42 764 zł włącznie. Ma to nastąpić już od 1 stycznia 2020 r. Drugi próg podatkowy wynosiłby wówczas 18% – ponad 42 764 zł do 85 528 zł włącznie, a trzeci – 32% dla kwoty ponad 85 528 zł.
4. Obowiązkowy split payment – zmiany w mechanizmie podzielonej płatności (split payment), który stał się obligatoryjny dla wybranych branż od 1 września 2019 r., obejmując 150 towarów i usług.
5. Nowy JPK_VAT – zmianie ulegnie ustawa o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, który zakłada, że podatnicy VAT będą składać do urzędu skarbowego deklarację VAT w formie nowego pliku JPK_VAT. Po zmianach, podatnicy nie będą musieli składać osobno dwóch dokumentów: pliku JPK_VAT i deklaracji VAT. Nowy plik JPK_VAT będzie bowiem dokumentem elektronicznym obejmującym: deklarację VAT (zastąpi deklaracje VAT-7 i VAT-7K) i ewidencję VAT. Do urzędu skarbowego podatnicy będą elektronicznie wysyłać jeden plik JPK_VAT.
6. Ulga na złe długi – na początku 2019 roku uległ zmianie termin, dający możliwość wnioskowania o ulgę na złe długi. Termin ten obecnie wynosi 90 dni (wcześniej było to 150 dni).
7. Indywidualny rachunek podatkowy – na początku 2020 roku każdemu podatnikowi oraz płatnikowi ma zostać udostępniony indywidualny rachunek podatkowy. Za pomocą tego nowego rachunku będzie można dokonywać wpłaty należności z tytułu podatku PIT, CIT i VAT oraz niepodatkowych należności stanowiących dochód budżetu państwa.
Matryca stawek VAT
nowa matryca stawek VAT to bardzo mocno oczekiwana zmiana, nie tylko przez podatników, ale również przez księgowych, doradców podatkowych, wszystkie osób, które zajmują się przedsiębiorczością
Rzecznik praw podatnika
Rzecznika Praw Podatnika, który ma gwarantować podatnikom ochronę ich praw. Jego funkcjonowanie ma przyczyniać się do zmiany oraz kształtowania nowych standardów funkcjonowania administracji skarbowej. W projekcie ustawy zawarto także Kartę Praw Podatnika, która stanowi przyjazny i dostępny przewodnik po prawie podatkowym dla każdego.
będzie stał na straży praw podatników, w szczególności poszanowania zasady zaufania do władzy publicznej, bezstronności, równego oraz sprawiedliwego traktowania, respektowania słusznych interesów podatników oraz racjonalności działania organów podatkowych wobec nich.
Katalog zadań Rzecznika:
•przedstawiania organom, organizacjom lub instytucjom publicznym wniosków zmierzających do zapewnienia skutecznej ochrony praw podatnika, wzmocnienia spójności prawa podatkowego, usunięcia zbędnych procedur czy wymogów formalnych lub usprawnienia załatwiania spraw;
•analizowania sposobu załatwiania skarg i wniosków podatników przez organy podatkowe (na tej podstawie szef Krajowej Administracji Skarbowej będzie mógł przedstawić wnioski służące poprawie obsługi podatników);
•występowania do właściwych organów z wnioskami o podjęcie inicjatywy ustawodawczej albo o wydanie lub zmianę aktów normatywnych dotyczących spraw podatkowych;
Katalog zadań i uprawnień Rzecznika cd.
•uczestniczenia jako mediator w postępowaniu podatkowym i sądowo-administracyjnym;
•występowania do ministra finansów z wnioskiem o wydanie interpretacji ogólnej, m.in. w sprawach budzących poważne wątpliwości interpretacyjne;
•występowania do właściwego organu z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej w sprawie podatnika, który nie ma możliwości samodzielnego złożenia takiego wniosku lub sprawia mu to nadmierną trudność;
prowadzenia działalności edukacyjnej i informacyjnej z obszaru prawa podatkowego, a zwłaszcza dotyczącej praw i obowiązków podatnika wynikających z przepisów prawa podatkowego
Rejestr zadłużonych od grudnia 2020 r
•będzie pełnił rolę cyfrowego publikatora wszelkich istotnych informacji oraz orzeczeń związanych z biegiem postępowań upadłościowych i restrukturyzacyjnych, a także dotyczących dłużników niewypłacalnych
•W KRZ będą ujawniane informacje o podmiotach niewypłacalnych, zagrożonych niewypłacalnością lub podmiotach, wobec których umorzono bezskuteczną egzekucję. Oznacza to, że w KRZ będą mogły być umieszczone dane m.in. następujących podmiotów:
-wobec których prowadzone jest/było postępowanie restrukturyzacyjne lub upadłościowe albo orzeczono zakaz prowadzenia działalności gospodarczej;
będących wspólnikami osobowych spółek handlowych, którzy odpowiadają za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem (bez ograniczenia), jeśli ogłoszono jej upadłość albo oddalono wniosek z powodu braku majątku;
– wobec których umorzono postępowanie egzekucyjne, ze względu na bezskuteczność egzekucji;
– niewywiązujących się z obowiązku alimentacyjnego, jeśli egzekucja jest bezskuteczna, a dana osoba zalega ze spłatą dłużej niż 3 miesiące.
•Dane będą usuwane z KRZ po 7 albo 10 latach, w zależności od rodzaju danych. Dane zawarte w Rejestrze będą jawne i ogólnodostępne, oznacza to, że każda osoba za pomocą Internetu będzie miała dostęp do zawartych w nim informacji. Upadłość konsumencka dla samozatrudnionych
(współpracujących z jedną firmą)
Upadłość konsumencka samozatrudnionych
W obecnym stanie prawnym ogłoszenie upadłości konsumenckiej przez samozatrudnionego nie jest możliwe – mogą ogłosić upadłość na tych samych zasadach co spółki.
Po zmianach upadłość konsumencką będzie mogła ogłosić praktycznie każda osoba fizyczna. Pod warunkiem, że celowo nie doprowadziła do swojej upadłości
Po zmianach sąd nie będzie już na wstępie badał przyczyn niewypłacalności
Do ogłoszenia upadłości wystarczy samo stwierdzenie, że dłużnik jest niewypłacalny, bo najczęściej oznacza to, że potrzebuje on pomocy w powrocie do normalnego życia. Przyczyna niewypłacalności będzie zbadana dopiero po ogłoszeniu upadłości. Wówczas zostanie podjęta decyzja, czy możliwa jest odmowa oddłużenia. Odmowę ograniczono do celowego działania nakierowanego na trwonienie majątku, a więc zachowania wynikającego ze złej woli dłużnika i prowadzącego do oczywistego pokrzywdzenia wierzycieli (np. zaciągnięcie kredytu ze świadomością braku możliwości jego spłaty i jego wydatkowanie na luksusowe dobra).
Ustalenie innych istotnych uchybień w zachowaniu dłużnika nie będzie wyłączało oddłużenia. Będzie natomiast skutkować wydłużeniem planu spłaty wierzycieli do siedmiu lat, zamiast dzisiejszych maksymalnie trzech lat spłaty dla rzetelnego dłużnika.